‘इष्टलिंग’ म्हणजे काय ?

‘इष्टलिंग’ म्हणजे काय ?

कर्नाटक राज्यात, फार मोठ्या संख्येने असणारा, शेजारी राज्ये, तेलंगाणा, आंध्र प्रदेश, महाराष्ट्र, केरळ, तामीळनाडू, या राज्यात, ब-याच संख्येने, व इतर राज्यात आणि राष्ट्रात असणारे ६ कोटी लिंगायाताचे मुख्य चिन्ह 'इष्टलिंग' आहे ! गुरुंच्याकडून, दिक्षाद्वारे, घेऊन, अंगावर सदैव धारण करुन, पूजले जाणारे हे गोलाकार व काळ्या वर्णाचे चिन्ह आहे. अत्यंत चमकणारे गोलाकाराच्या या चिन्हाला 'इष्टलिंग' हे नांव का दिले असावे ?

भारतीय परंपरेत अती मुख्य वाहीनी हिंदू संस्कृतीत 'इष्ट दैव' हे पद वापरण्यात येते. ती इष्ट दैवते वेगवेगळी असून, ती व भक्तांचे संबंध वैयक्तीक असू शकतात ! एकेकांचे इष्ट दैवते त्यांचे इष्टनिष्ट आधारावर एकाच घरात वेगवेगळे राहू शकतात ! अनेक इष्ट दैवतांच्या यातना टाळण्याच्या उद्देशाने जन्मलेल्या या चिन्हाला 'इष्टलिंग' हे सूक्त नांव आहे.

दुसरे म्हणजे ही 'अवडंबराची' वस्तू नसून, मनापासून साधकाने आपले आत्मदर्शन व स्वरुप साक्षात्कार साध्य करण्याचे साधन असल्यामुळे, याला 'इष्टलिंग' म्हंटले जाते ! अनिष्ट विचार आपल्या अंतरंगात अथवा बहिरंगात असतात. घटात अथवा माटात असतात, समाजात असतात त्याचे निर्मूलन करुन, मनोबल, बुध्दीबळ व आत्मबल वाढवणारे जे आहे तेच इष्टलिंग,

पारलौकीक उद्देश ठेवून आत्मानुभूतीचे मुख्य ध्येय ठेवून अर्चना करणारे भक्त फारच थोडे. बरेच लोक लौकीक कामना, इष्टार्थ सिध्दी साठीच पूजा करतात. त्यामुळे मागणा-यांच्या इष्टार्थ सिध्दी पूर्ण करण्यास 'इष्टलिंग' समर्थ आहे.

१) मागेल ते देणारे आमचे लिंगदेव

२) गाईन तर माझ्या मालकाला गाईन,
मागेन तर माझ्या मालकाला मागेन,
म्हणून बसवेश्वरांनी सांगितले या दृष्टीने.