(అర్ఘ్యం) అగ్ఘవణి హొన్నయ్య
|
|
*
అయిందవనీ కానిది కాకపోనీ అనకూడదు
నియమం కలవాడికి పట్టుదల కావాలి, పట్టుదల కావాలి
పట్టినది ఏడవడం కుదరదయ్యా
హులిగిరి వరద సోమనాథుడు
మనసు తాకిన ధీరులకు కాని లొంగేవాడు కాదు. /1418 [1]
(అర్ఘ్యం) అగ్ఘవణి హొన్నయ్య: నేడు లక్ష్మీశ్వరం (గదుగుజిల్లా)గా పిలువబడుతున్న నాటి పులిగెరె ఈతని జన్మస్థలం. అధిదేవత సోమేశ్వరుడు. ప్రతిరొజూ తుంగభద్రలోని నిరుతెచ్చి దెవుణ్ణి అభిషేకించే వ్రతమీయనిది. అబ్బులురులో జరిగిన శిరచ్ఛేదన పవాడములో ఏకాంతరామయ్యగారి ఖండిత శిరస్సను తట్టలో పెట్టి ఊరెగించిందితడే! తన ఉత్తరార్థ జీవితాన్ని కల్యాణంలో గడిపాడు.
కల్లేదేవరపుర (1179) మరడిపుర (1180) శాసనాల్లో ఈతని గురుంచిన ఉల్లేఖనమున్నది. కాలం -క్రి.శ. 1160. 'హులిగెరె వరదసోమనాథ’ అంకితముద్రతో వ్రాయబడిన 4 వచనాలు లభించాహయి. శివమహిమ, ఏకదేవనిష్ఠ, లింగాంగ సామరస్య స్వరూపమెరుగని వారిపై విమర్శ ఇందు అభివ్యక్తమయ్యాయి.
Reference:
గ్రంథ ఋణం: వచనము (శరణుల వచన సంకలనం), కన్నడమూలం:డా||యం.యం. కల్బుర్గి, తెలుగు అనువాద సంపాదకుడు: గుత్తి (జోలదరాశి) చంద్రశేఖరరెడ్డి, ప్రకాశకులు: బసవసమితి, బసవభవనం, బసవేశ్వర సర్కిల్, బెంగళూరు-560001. ఐఎస్‍బిఎన్:978-93-81457-05-4. 2012.
[1] Number indicates at the end of each Vachana is from the book "Vachanamu", ISBN:978-93-81457-05-4, Edited in Kannada by Dr. M. M. Kalaburgi, Telugu translation: G. Chandrasekhara Reddy. Pub: Basava Samiti Bangalore-2012.
