మకుటం |
కాలాంతక భీమేశ్వర లింగా
|
కాయకం:
|
జానపద కళాకారడు.
|
*
బ్రహ్మకు సరస్వతిగా వేన్నంటి వచ్చింది మాయ
విష్ణువుకు లక్ష్మిగా భవమునకు నడిపించింది మాయ
రుద్రుడికి ఉమాదేవిగా తలపై తొడపై వేధించింది మాయ
నువ్వుగింజకు నూనెలాగా, ముల్లుకు మొనలాగా, పూవుకు గంధంగా
వారివారి అంగాల్లో మాయని ప్రతిరూపమై
ఎడతెరిపిలేకుండా వేధిస్తోంది మాయ
డక్క చప్పడు నిలవకముందే ముందే నిర్థారంచుకోండి
కాలాంతకుడైన భిమేశ్వరలింగుని తెలుసుకోవాలని - డక్కా డొమ్మన్న/1782
[1]
డక్కా బొమ్మన్న: ఈతనికి డక్కామారయ్య అన్న మరో పేరుంది. ఇతడొక జానపద కళాకారడు. శరణుడు కావటానికి మునుపు తలపై మారెమ్మ దేవతను మొస్తూ డక్కా వాయించి బిచ్చమెత్తడం ఇతని వృత్తి. శంకర దాసిమయ్యగారిలో పొడచూసిన పొగరును ఇతడు అణిచి వేసినట్లు తెలిపే కథ, పురాణంలో వున్నది కాలం క్రి.శ.1130. కాలాంతక భీమేశ్వర లింగా అన్న మకుటం గల 90 వచనాల దొరికాయి. వాటిలో తన కళకు సంబంధించిన పదజాలంతో ఆధ్యాత్మ భావనలు చక్కగా వెలువరించాడు. తన వ్యక్తిత్వాన్ని తీర్చిన బసవాది శరణులను భక్తితో, అభిమానంతో తలచకొటాను.
సతి గుణాన్ని పతి చూడాలి కానీ
పతి గుణాన్ని సతి తెలుసుకోవచ్చా? అంటారు
సతివల్ల కలిగే కళంకం పతికి కీడు కాదా?
పతివల్ల కలిగే కళంకం సతికి కీడు కాదా?
ఒక అంగం కళ్ళు రెండిట్లో, ఒకటి చితికిపొతే
భంగమెవరికని తెలిసినపుడే
కాలాంతక భీమేశ్వర లింగానికి చక్కగా అతికింది. - డక్కా బొమ్మన్న /1785 [1]
Reference:
గ్రంథ ఋణం: వచనము (శరణుల వచన సంకలనం), కన్నడమూలం: డా||యం.యం. కల్బుర్గి, తెలుగు అనువాద
సంపాదకుడు: గుత్తి (జోలదరాశి) చంద్రశేఖరరెడ్డి, ప్రకాశకులు: బసవసమితి, బసవభవనం, బసవేశ్వర
సర్కిల్, బెంగళూరు-560001. ఐఎస్బిఎన్:978-93-81457-05-4. 2012.
[1] Number indicates at the end of each Vachana is from the book "Vachanamu",
ISBN:978-93-81457-05-4, Edited in Kannada by Dr. M. M. Kalaburgi, Telugu translation:
G. Chandrasekhara Reddy. Pub: Basava Samiti Bangalore-2012.
*