| మకుటం |
కదిర రెమ్మియొడెయ గుమ్మేశ్వర
|
| కాయకం:
|
రాట్నం నుండి నూలు వడకడం.
|
నేను తిప్పే రాట్నం కుల జాతులను వినండన్నా
కింద పీట బ్రహ్మ, తోరణం, విష్ణువు
నించున్న బొమ్మ మహారుద్రుడు
రుద్రుని వెనక ఉన్నవి రెండు సూత్రకర్ణాలు
జ్ఞానమనే కదిరు, భక్తి అనే చేతిలో తిప్పబడి
చుట్టుకుంది నూలు, కదిరు నిండింది
రాట్నం తిప్పలేను, నా భర్త కొట్టాడు
ఇంకేం చేయను, కదిర రెమ్మియొడెయ గుమ్మేశ్వరా /1303
[1]
కదిర రెమ్మవ్వ: ఈమెకు రెబ్బవ్వ అనికూడ పేరుంది, కాలం క్రి.శ.1160 చరిత్ర రచయితలు ఈమెను కదిర రెమయ్యగారి పత్నిగా ఊహిస్తున్నారు. కాయకం రాట్నం నుండి నూలు వడకడం. ఇప్పటికి అమెని నాల్గు వచనాలు మాత్రమే లభ్యమయ్యాయి. అంకితం "కదిర రెమ్మియొడెయ గుమ్మేశ్వర" అనేది రెండు వచనాల్లో సతి-పతి భావం వ్యక్తమయితే మిగిలినవాటిలో ఒకటి శరణస్తుతికి, మరొకటలో కాయక మహత్వం దాగివున్నాయి. నాల్గింటిలో మూడు వెడగు వచనాలయితే ఒకటి సరళంగా వుంది. వెడగు వచనాలకు సింగళం సిద్ధ బసవరాజు టీకా తాత్పర్యాలు వ్రాసి వున్నాడు. వృత్తి పదాలు పలుకుబళ్లు ఈమె వచనాల్లో సార్థకత పొందాయి.
Reference:
గ్రంథ ఋణం: వచనము (శరణుల వచన సంకలనం), కన్నడమూలం: డా||యం.యం. కల్బుర్గి, తెలుగు అనువాద
సంపాదకుడు: గుత్తి (జోలదరాశి) చంద్రశేఖరరెడ్డి, ప్రకాశకులు: బసవసమితి, బసవభవనం, బసవేశ్వర
సర్కిల్, బెంగళూరు-560001. ఐఎస్‍బిఎన్:978-93-81457-05-4. 2012.
[1] Number indicates at the end of each Vachana is from the book "Vachanamu",
ISBN:978-93-81457-05-4, Edited in Kannada by Dr. M. M. Kalaburgi, Telugu translation:
G. Chandrasekhara Reddy. Pub: Basava Samiti Bangalore-2012.
*
