ಉರಿಲಿಂಗಪೆದ್ದಿಗಳ ಪುಣ್ಯಸ್ತ್ರೀ ಕಾಳವ್ವೆ

ಕೃತ್ಯ ಕಾಯಕವಿಲ್ಲದವರು ಭಕ್ತರಲ್ಲ
ಸತ್ಯಶುದ್ಧವಿಲ್ಲದುದು ಕಾಯಕವಲ್ಲ
ಆಸೆಯೆಂಬುದು ಭವದ ಬೀಜ
ನಿರಾಸೆಯೆಂಬುದು ನಿತ್ಯಮುಕ್ತಿ.
ಉರಿಲಿಂಗಪೆದ್ದಿಗಳರಸನಲ್ಲಿ ಸದರವಲ್ಲ ಕಾಣವ್ವಾ.

ಶೂದ್ರಮೂಲದ ವಚನಕಾರ ಉರಿಲಿಂಗಪೆದ್ದಿಯ ಸತಿ ಎಂಬುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಇವಳ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮತ್ತಾವ ವಿವರಗಳೂ ದೊರಕುವುದಿಲ್ಲ. ಸದ್ಯ ಈಕೆ ರಚಿಸಿದ ೧೨ ವಚನಗಳು ದೊರೆತಿವೆ. 'ಉರಿಲಿಂಗಪೆದ್ದಿಗಳರಸ' ಎ೦ಬುದು ಅವುಗಳ ಅಂಕಿತ. ಭಕ್ತನ ಲಕ್ಷಣ, ವ್ರತಾಚರಣೆಯ ಮಹತ್ವ, ಪ್ರಸಾದದ ಮಹಿಮೆ, ಕಾಯಕನಿಷ್ಠೆ, ಕುಲ-ಜಾತಿಗಳ ಬಗೆಗೆ ನಿಷ್ಠುರ ವಿಡಂಬನೆ, ಈಕೆಯ ವಚನಗಳಲ್ಲಿ ತೋರುವ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳು.

ಕೃತಯುಗ ಮುವತ್ತೆರಡುಲಕ್ಷವರುಷದಲ್ಲಿ ಹೋಮವನಿಕ್ಕುವಾಗ
ಕುಂಜರನೆಂಬ ಆನೆಯ ಕೊಂದು ಹೋಮವನಿಕ್ಕಿದರು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು.
ತ್ರೇತಾಯುಗ ಹದಿನಾರುಲಕ್ಷವರುಷದಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಹೋಮವನಿಕ್ಕುವಾಗ
ಮಹಿಷನೆಂಬ ಕರಿ ಎಮ್ಮೆಯ ಮಗನ ಕೊಂದು ಹೋಮವನಿಕ್ಕಿದರು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು
ದ್ವಾಪರಯುಗ ಎಂಟುಲಕ್ಷವರುಷದಲ್ಲಿ ಹೋಮವನಿಕ್ಕುವಾಗ
ಅಶ್ವನೆಂಬ ಕುದುರೆಯ ಕೊಂದು ಹೋಮವನಕ್ಕಿದರು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು,
ಕಲಿಯುಗ ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷವರುಷದಲ್ಲಿ ಹೊಮವನಿಕ್ಕುವಾಗ
ಜಾತಿಯಾಡಿನ ಮಗನ ಹೊತನಕೊಂದು ಹೋಮವನಿಕ್ಕಿದರು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು
"ಅಣೋರಣೀಯಾನ್ ಮಹತೋ ಮಹಿಯಾನ್ "ಎಂದುದಾಗಿ,
ಶಿವಭಕ್ತ ಹೊತ್ತಾರೆಯೆದ್ದು ಗುರುಲಿಂಗಜಂಗಮಕ್ಕೆ ಶರಣೆನ್ನದೆ
ಮುನ್ನ ಒಂಟಿಬ್ರಾಹ್ಮಣನ ಕಂಡು ಶರಣಾರ್ಥಿ ಎಂದಡೆ
ಎಂಭತ್ತುನಾಲ್ಕು ಲಕ್ಷ ಯೋನಿಯಲ್ಲಿ
ಹಂದಿಯ ಬಸುರಲ್ಲಿ ಬಪ್ಪುದು ತಪ್ಪುದು ಕಾಣಾ,
ಉರಿಲಿಂಗಪೆದ್ದಿಗಳರಸ ಒಲ್ಲನವ್ವಾ / ಕಾಳವ್ವೆ ಸವಸ5/734/5

ಭಕ್ತನ ಲಕ್ಷಣ, ವ್ರತಾಚರಣೆಯ ಮಹತ್ವ, ಪ್ರಸಾದದ ಮಹಿಮೆ, ಕಾಯಕನಿಷ್ಠೆ ಈಕೆಯ ವಚನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬರುವ ಮುಖ್ಯ ವಿಷಯಗಳು. ಈಕೆ ಏಕೈಕ ದಲಿತ ವಚನಕಾರ್ತಿ. ಈಕೆಯ ಪತಿ ಉರಿಲಿಂಗಪೆದ್ದಿ ಕನ್ನಡದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಅನುಭಾವಿ - ವಚನಕಾರ. ಕೆಳವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಈತ ಉರಿಲಿಂಗದೇವರ ಕೃಪೆಗೆ ಪಾತ್ರನಾಗಿ ಕೊರಳಿಮಠದ ಪಟ್ಟವನ್ನು ವಹಿಸಿದುದು ಮಹತ್ವದ ಸಂಗತಿ.

ನಿಂದಿಸಿ ಕೊಂಬ ಪ್ರಸಾದ ಕುನ್ನಿಯಪ್ರಸಾದ.
ಅವರು ತ್ರಿವಿಧಕ್ಕೆ ಇಚ್ಫಿಸರು.
ಅಲ್ಲಿ ನಿಂದಿಸಿ ಅವರ ಬಿಟ್ಟಲ್ಲಿ,
ಅವರ ಹಿಂದೆ ಕೊಂಡುದು ಅವರ ಮಲಮೂತ್ರದ
ಮುಂದೆ ಹುಳುಗೊಂಡವಯ್ಯಾ, ಉರಿಲಿಂಗಪೆದ್ದಿಗಳರಸನೊಲ್ಲನವ್ವಾ.